ارور BSOD (Blue Screen of Death) یا صفحه آبی مرگ یکی از مشکلات رایج در سیستم‌های ویندوز است که معمولاً به علت خرابی در سخت‌افزار، نرم‌افزار یا درایورهای سیستم رخ می‌دهد. این ارور معمولاً هنگامی نمایش داده می‌شود که ویندوز قادر به بازیابی از یک خطای جدی نباشد.

1. علت‌های رایج ارور BSOD در ویندوز

  • درایورهای ناسازگار یا خراب: به‌ویژه پس از آپدیت سیستم یا نصب سخت‌افزار جدید.
  • مشکلات سخت‌افزاری: خرابی در RAM، هارد دیسک یا کارت گرافیک.
  • ویروس‌ها یا بدافزارها: بدافزارها می‌توانند باعث آسیب به فایل‌های سیستمی شوند.
  • نقص در فایل‌های سیستم ویندوز: گاهی فایل‌های سیستمی آسیب می‌بینند و باعث ایجاد خطا می‌شوند.
  • مشکلات در تغذیه برق: نوسانات برق می‌تواند به سخت‌افزار آسیب برساند و موجب BSOD شود.
  • اورکلاک (Overclocking): اورکلاک کردن پردازنده یا رم می‌تواند باعث ایجاد بی‌ثباتی در سیستم شود.

2. پیام‌های خطای BSOD

در هنگام وقوع BSOD، پیام خطاهایی مانند “System Service Exception” یا “Driver_IRQL_Not_Less_Or_Equal” نمایش داده می‌شود که می‌تواند اطلاعاتی درباره علت دقیق خطا فراهم کند. این پیام‌ها معمولاً شامل کدهای خطا هستند که می‌تواند به شناسایی علت مشکل کمک کند.

3. راه‌های رفع ارور BSOD در ویندوز

الف) راه‌اندازی مجدد و بررسی قطعات سخت‌افزاری

  1. ری‌استارت سیستم: گاهی اوقات، تنها راه برای رفع BSOD، راه‌اندازی مجدد سیستم است.
  2. بررسی کابل‌ها و اتصالات: مطمئن شوید که تمام اتصالات سخت‌افزاری محکم و درست متصل شده‌اند.
  3. بررسی قطعات سخت‌افزاری: به‌ویژه رم و هارد دیسک را بررسی کنید. برای تست رم، می‌توانید از ابزارهایی مانند MemTest86 استفاده کنید.
  4. تست هارد دیسک: از ابزار CHKDSK برای بررسی وضعیت هارد دیسک استفاده کنید.

ب) به‌روزرسانی درایورها

  • درایورهای گرافیک و مادربرد: درایورهای قدیمی یا ناسازگار ممکن است باعث BSOD شوند. به‌روزرسانی درایورها از سایت رسمی تولیدکنندگان (مانند NVIDIA یا AMD) می‌تواند مفید باشد.
  • استفاده از Windows Update: ویندوز به‌طور خودکار برخی از درایورها را از طریق Windows Update به‌روزرسانی می‌کند.

ج) غیرفعال کردن اورکلاک

  • اگر سیستم خود را اورکلاک کرده‌اید، اورکلاک کردن پردازنده، رم یا کارت گرافیک ممکن است باعث بی‌ثباتی سیستم و ایجاد BSOD شود. تنظیمات اورکلاک را به حالت پیش‌فرض بازگردانید.

د) استفاده از حالت امن (Safe Mode)

  • برای وارد شدن به حالت امن ویندوز، سیستم را ری‌استارت کرده و در هنگام بوت شدن، کلید F8 را فشار دهید. از این طریق می‌توانید سیستم را بدون بارگذاری درایورها و برنامه‌های اضافی راه‌اندازی کنید تا مشکلات نرم‌افزاری را شناسایی و رفع کنید.

ه) بررسی فایل‌های سیستمی

  • اجرای SFC /scannow: این دستور در Command Prompt می‌تواند فایل‌های سیستمی آسیب‌دیده را شناسایی و تعمیر کند.
    • باز کردن Command Prompt به‌صورت Administrator و وارد کردن دستور زیر:
      bash
      sfc /scannow

و) بازنشانی ویندوز

  • اگر هیچ‌کدام از روش‌های بالا مشکل را حل نکرد، می‌توانید سیستم خود را به تنظیمات کارخانه بازنشانی کنید (Reset). این کار ویندوز را دوباره نصب می‌کند و تنظیمات را به حالت اولیه باز می‌گرداند.

4. ابزارهای مفید برای تشخیص BSOD

  • BlueScreenView: این ابزار می‌تواند فایل‌های Dump (فایل‌های ثبت خطاهای سیستمی) را تحلیل کرده و اطلاعات دقیقی از علت وقوع BSOD را نمایش دهد.
  • Event Viewer: این ابزار ویندوز اطلاعات دقیقی از وقایع و ارورهای سیستم فراهم می‌کند.

5. پیشگیری از BSOD

  • بروزرسانی سیستم و درایورها: همیشه سیستم و درایورها را به‌روز نگه دارید.
  • حفاظت از سیستم در برابر ویروس‌ها: استفاده از آنتی‌ویروس معتبر برای جلوگیری از آسیب‌های بدافزاری.
  • نگهداری سخت‌افزار: از سیستم خود به‌طور منظم مراقبت کنید و از نوسانات برق جلوگیری کنید.
  • پایداری سیستم: اگر از اورکلاک استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که سیستم شما توانایی پایدار نگه داشتن تنظیمات اورکلاک را دارد.

ارور BSOD می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما با استفاده از روش‌های بالا، معمولاً می‌توان آن را شناسایی و رفع کرد. اگر مشکل همچنان ادامه داشت، ممکن است نیاز به مشاوره با یک متخصص سخت‌افزار یا نرم‌افزار داشته باشید.